آنتی‌ بیوتیک‌ ها، داروهایی قدرتمند برای مبارزه با عفونت‌های باکتریایی هستند. اما مانند هر داروی دیگری، مصرف آن‌ها بدون عوارض نیست. عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند از ناراحتی‌های خفیف تا عوارض جدی‌تر متغیر باشند.

آنتی بیوتیک چیست؟

آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که با عفونت های باکتریایی مبارزه می کنند. آنها در برابر عفونت های ویروسی مانند سرما یا آنفولانزا کاری نمی کنند. باکتری ها موجودات میکروسکوپی هستند که در بدن شما، روی پوستتان و اطراف شما زندگی می کنند.

بیشتر باکتری ها به شما آسیب نمی رسانند. حتی برخی از آنها (مانند آنهایی که در روده یا روی پوست شما هستند) به شما در حفظ سلامت بدن کمک می کند. اما باکتری های خاصی می توانند شما را بیمار کنند و از یک عفونت خفیف تا یک عفونت شدید که شما را در بیمارستان حبس میکند، متغیر باشند.

عوارض آنتی بیوتیک ها چیست؟

وقتی شخصی آنتی بیوتیک مصرف کند، ممکن است عوارض جانبی زیر را تجربه کند:

مشکلات گوارشی

مشکلات گوارشی همچون:

تهوع

استفراغ

سوء هاضمه

اسهال

نفخ و احساس پری شکم

از دست دادن اشتها

درد معده یا گرفتگی

ایجاد عفونت های قارچی

آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که باکتری ها را از بین می برند. در این بین آنها گاهی باکتری های خوبی را که از افراد در برابر عفونت های قارچی محافظت می کنند نیز از بین می برند. در نتیجه این عدم تعادل، مصرف آنتی بیوتیک ها ممکن است منجر به عفونت قارچی (کاندیدا) دهان، دستگاه گوارش یا واژن شود.

حساسیت به نور

برخی داروها، از جمله آنتی بیوتیک ها، پوست را نسبت به نور خورشید حساس تر می کنند. این حالتیست که به آن حساسیت به نور می گویند.

علائم حساسیت به نور عبارتند از:

تغییر رنگ پوست، شبیه به اثرات آفتاب سوختگی

التهاب

خارش

تاول هایی که شبیه کهیر هستند

برخی از آنتی بیوتیک هایی که ممکن است باعث حساسیت به نور شوند عبارتند از سیپروفلوکساسین، داکسی سایکلین و لووفلوکساسین.

تغییر رنگ یا لکه دار شدن دندان ها

تحقیقات نشان می دهد افرادی که تتراسایکلین مصرف می کنند روی پوست، ناخن ها، دندان ها و استخوان هایشان لکه هایی ایجاد می شود. پزشکان این مشکل را یک عارضه جانبی شناخته شده اما نادر در مصرف طولانی مدت تتراسایکلین می دانند.

لکه شدن دندان ها در بزرگسالان غیرقابل برگشت است زیرا دندان های آنها دوباره رشد یا تغییر نمی کند. اگر مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها باعث تغییر رنگ یا لکه‌ دار شدن دندان‌های شما شد، باید در مورد تعویض دارو با پزشک مشورت کنید.

واکنش های آلرژیک

برخی از افراد ممکن است نسبت به آنتی بیوتیک ها، به ویژه پنی سیلین و سفالوسپورین حساسیت داشته باشند. در بیشتر موارد، واکنش آلرژیک خفیف تا متوسط ​​است و می تواند به شکل: بثورات پوستی خارش دار (کهیر یا کهیر)، سرفه، خس خس گلو خود را نشان دهند.

این واکنش های آلرژیک خفیف تا متوسط ​​می توانند با استفاده از آنتی هیستامین ها با موفقیت درمان شوند. اما اگر نگران هستید، یا علائم شما با درمان بهتر نشد، برای مشاوره با پزشک عمومی خود تماس بگیرید. در موارد نادر ، یک آنتی بیوتیک می تواند باعث یک واکنش آلرژیک شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی به نام آنافیلاکسی شود.

تب

تب یک اثر جانبی متداول بسیاری از داروها از جمله آنتی بیوتیک هاست. ممکن است تب به دلیل واکنش آلرژیک به دارو یا به عنوان یک عارضه جانبی آنتی بیوتیک رخ دهد. تب ناشی از دارو ممکن است با هر آنتی بیوتیک رخ دهد، اما با موارد زیر شایع تر است:

بتا لاکتامس

سفالکسین

مینوسیکلین

سولفونامیدها

مقاومت آنتی بیوتیکی

مقاومت آنتی‌ بیوتیکی زمانی اتفاق می‌افتد که میکروب‌ها توانایی غلبه بر آنتی‌ بیوتیک را پیدا کنند. یعنی با وجود مصرف آنتی بیوتیک ها به رشد خود ادامه دهند.

برخی از عفونت های ناشی از یک سویه باکتری مقاوم به آنتی بیوتیک به هیچ آنتی بیوتیکی پاسخ نمیدهد. عفونت های مقاوم به آنتی باکتریال می توانند شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی باشند.

بیماری کلیه

طبق گزارش بنیاد ملی کلیه، کلیه بسیاری از داروهای آنتی بیوتیکی را از خود پاک می کند. هنگامی که کلیه ها به درستی کار نکنند ، این داروها می توانند باعث آسیب بیشتر کلیه شوند. پزشکان غالباً قبل از تجویز آنتی بیوتیک برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی ، آزمایش خون کلیه را بررسی می کنند.

عفونت قارچی واژن

آنتی بیوتیک ها میزان باکتری مفید، لاکتوباسیلوس، را در واژن کاهش می دهند. این “باکتری خوب” به کنترل یک قارچ طبیعی به نام کاندیدا کمک می کند. هنگامی که این تعادل طبیعی به نفع رشد کاندیدا از بین برود، ممکن است عفونت مخمری رخ دهد.

علائم عفونت قارچی واژن عبارتند از:

خارش واژن

سوزش در هنگام ادرار یا رابطه جنسی

تورم در اطراف واژن

درد هنگام رابطه جنسی

التهاب

ترشحات خاکستری مایل به سفید از واژن که گاهی اوقات گفته می شود شبیه پنیر است، نشانه ای از ابتلا به عفونت قارچی است.

چگونه عوارض آنتی بیوتیک را از بین ببریم؟

حالا که عوارض آنتی بیوتیک ها به ویژه مصرف خودسرانه آنها را دانستیم، باید به دنبال این باشیم که چگونه عوارض آنتی بیوتیک ها را از بین ببریم؟

در ادامه راهکارهایی برای شما ذکر شده است:

از پزشک خود بپرسید

شما و پزشکتان هر دو یک هدف را دارید: بهبودتان. خیلی محترمانه از پزشک خود بپرسید آیا این آنتی بیوتیک ها در کوتاه شدن مدت زمان این عفونت تاثیر دارد یا خیر؟ و یا می توانید بپرسید برای بهبود عفونتم این بهترین نوع آنتی بیوتیک است؟ همچنین می توانید درباره مدت زمان بهبودتان بپرسید چون استفاده اضافی از آنتی بیوتیک ها بعد از کشته شدن تمامی عوامل عفونت لازم نیست.

آنتی بیوتیک را به صورت تجویز شده دریافت کنید

اگر پزشک، شما را معاینه کرد و تشخیص داد عفونت باکتریایی دارید که به خودی خود از بین نمی رود، باید یک دوره کامل آنتی بیوتیک برایتان تجویز شود. متوقف کردن درمان وقتی حس می کنید بهتر شده اید وسوسه انگیز اما خطرناک است.

با این کار ممکن است عفونت دوباره باز گردد و یا به نوع مقاوم در برابر آنتی بیوتیک جهش پیدا کند. حتی ممکن است به صورت ناخواسته در پخش کردن باکتری ضد آنتی بیوتیک خطرناکی مشارکت کنید.

با مکمل های آنتی بیوتیک، روده خود را حمایت کنید

با پروبیوتیک های قدرتمند از میکروبیوم خود محافظت کنید. می توانید درباره اینکه از چه نوع مکملی استفاده کنید با پزشک خود مشورتی داشته باشید. تثبیت کارایی میکروبی، کلید پیشگیری از رشد عفونت است. همچنین با این کار جلوی یکی از عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک را هم گرفته اید.

رژیم غذایی خود را غنی کنید

توصیه می شود طی مصرف آنتی بیوتیک روی خوردن غذاهایی تمرکز کنید که موجب بازسازی باکتری های طبیعی شوند. غذاهای تخمیر شده مانند کلم ترش و کفیر می توانند به بهبود میکروبیوم کمک کنند که 80 درصد از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می دهند.

برای تسریع و حمایت روند بهبودتان غذاهایی به برنامه غذایی خود اضافه کنید که با عفونت مقابله می کنند. آنتی بیوتیک های طبیعی مانند پونه کوهی و سیر، دو مورد از آنتی بیوتیک های طبیعی هستند که می توانند بدون اینکه به روده آسیب برسانند با عفونت مقابله کنند. باکتری های بد از قندها تغذیه می کنند پس سعی کنید قندها را تا جای ممکن از برنامه خود حذف کنید.

آب بدن را تامین کنید

نوشیدن مایعات کمک می کند بدنتان در حالت تعادل باقی بماند. با انتخاب های غذایی تان نیز می توانید به این مورد کمک کنید. خوردن سوپ هنگامی که از آنتی بیوتیک ها استفاده می کنید می تواند به سلامت روده کمک بسیاری بکند.

آرامش داشته باشید

استرس، دشمن سلامتی است پس هنگام مریضی باید حسابی استراحت کنید. آنتی بیوتیک این قابلیت را دارد تا باعث شود خیلی زود احساس بهبود پیدا کنیم اما بدن همچنان کارهای زیادی برای انجام دادن دارد. پس مطمئن شوید به اندازه کافی استراحت می کنید.

مدیتیشن، خواب عمیق و روغن های طبیعی همگی می توانند به کاهش کورتیزول کمک کنند. بدن برای بهبود یافتن وضعیت خود به این آرامش نیاز دارد.

چه زمانی با پزشک مشورت کنیم؟

پزشک معمولاً تأیید می کند که آیا فردی دارای حساسیت به یک آنتی بیوتیک خاص است و احتمالاً گزینه دیگری را تجویز می کند. اگر پزشک آنتی بیوتیک تجویز کرد، اما علائم، پس از چند روز مصرف ادامه داشت، فرد باید با پزشک مشورت کند.

با این حال ، هرکسی که هنگام مصرف آنتی بیوتیک عوارض جانبی شدید یا واکنش آلرژیک داشت، باید بلافاصله مصرف داروها را متوقف کرده و به دنبال مراقبت پزشکی باشد.

سوالات متداول مقاله عوارض آنتی بیوتیک:

1– چگونه به تقویت بدن در برابر آنتی بیوتیک بپردازیم؟

برای تقویت بدن در برابر آنتی بیوتیک ها یک رژیم غذایی غنی مصرف کنید، آب کافی بنوشید. پروبیوتیک های طبیعی و مکمل های آن را مصرف کنید و آرامش داشته باشید.

2– آیا آنتی بیوتیک باعث چاقی می شود؟

مصرف طولانی مدت آنها به دلیل از بین بردن باکتری های مفید روده ممکن است موجب اضافه وزن شود. باکتری های مفید روده، باکتری هایی هستند که موجب هضم و گوارش غذا شده و از چاقی جلوگیری می کنند.

3– آیا مصرف انتی بیوتیک باعث یبوست می شود؟

بله، یکی از عوارض جانبی رایج مصرف آنتی‌ بیوتیک‌ها، یبوست است.برخی از آنتی‌ بیوتیک‌ها می‌توانند بر جذب آب در روده تأثیر بگذارند و باعث خشک شدن مدفوع و مشکل در دفع آن شوند.

4– مصرف زیاد انتی بیوتیک باعث کمبود کدام ویتامین می شود؟

برخی از متخصصان معتقدند مصرف آنتی‌ بیوتیک‌ها می‌تواند جذب برخی از ویتامین‌های گروه B و ویتامین K را کاهش دهد.

آنچه از مقاله عوارض آنتی بیوتیک آموختیم:

همانطور که گفتیم آنتی بیوتیک ها داروهای تجویزی هستند که از رشد باکتری ها جلوگیری می کنند. پزشکان آنتی بیوتیک ها را برای درمان عفونت های باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا عفونت های پوستی تجویز می کنند. عوارض آنتی بیوتیک ها معمولاً از خفیف تا شدید متغیر است، بنابراین فرد فقط باید وقتی پزشک آنها را تجویز می کند، مصرف کند.

برای رفع عوارض آنتی بیوتیک ها باید آب کافی مصرف کنید، تنها با تجویز پزشک آنتی بیوتیک مصرف کنید و از مصرف پروبیوتیک پس از دوره مصرف آنتی بیوتیک ها غافل نشوید.

منبع:

www.nhs.uk